به گزارش بازرگانی سلیمانی؛ قبل از اینکه به سراغ تعمیر لامپ ال ای دی برویم، بیایید ببینیم LED چیست؟ کلمه LED مخفف Light Emitting Diode به معنی «دیود ساطع‌کننده نور» است. LED یک قطعه الکترونیکی نیمه‌رسانا است که با جریان الکتریکی از آن، نور تولید می‌کند. لامپ‌های LED مصرف انرژی پایینی دارند و عمر آن‌ها نسبت به لامپ‌های قدیمی طولانی‌تر است. قطعات داخلی لامپ ال ای دی عبارتند از:

• چیپ‌هایLED : همان دیودهای نوردهنده هستند که نور اصلی لامپ را تأمین می‌کنند.
• درایور (Driver): مدار الکترونیکی است که جریان برق شهری را به ولتاژ و جریان مناسب برای LEDها تبدیل می‌کند.
• خازن‌ها و مقاومت‌ها: وظیفه تثبیت جریان و حفاظت از مدار در برابر نوسانات برق را دارند.
• برد (PCB): صفحه مدار چاپی است که قطعات الکترونیکی روی آن نصب می‌شوند.
• هیت‌سینک (Heat Sink): قطعه فلزی خنک‌کننده است که حرارت چیپ‌های LED را کم می‌کند تا طول عمر لامپ بیشتر شود.
• پخش‌کننده نور(Diffuser): پوشش پلاستیکی یا شیشه‌ای که نور تولیدشده را یکنواخت و ملایم پخش می‌کند.

چه زمانی لامپ ال ای دی ارزش تعمیر ندارد؟

گاهی زمان و هزینه صرف‌شده برای تعمیر لامپ ال ای دی، بیشتر از ارزش واقعی خود لامپ است. در این شرایط، تعویض لامپ به‌صرفه‌تر و منطقی‌تر از تعمیر آن است.

• آسیب فیزیکی به بدنه، دیفیوزر یا پایه
• سوختن کامل درایور
• خسارت حرارتی شدید (ذوب‌شدگی یا تغییر رنگ)
• پایین‌بودن قیمت لامپ نسبت به هزینه تعمیر

رایج‌ترین دلایل خرابی لامپ ال ای دی

ممکن است لامپ‌های LED به دلایل مختلفی خراب شوند و نیاز به تعمیر داشته باشند. شناخت این عوامل به افزایش عمر و کارایی لامپ کمک می‌کند. در ادامه، رایج‌ترین دلایل خرابی لامپ ال ای دی را بررسی می‌کنیم:

۱.سوختن LEDها یا کم‌نورشدن آن‌ها

شدت نور لامپ‌های ال ای دی به مرور زمان کم و کمتر می‌شود و نهایتاً می‌سوزند. اگر از مواد کم‌کیفیت برای ساخت این لامپ‌ها استفاده شود، زودتر می‌سوزند. در این صورت باید LEDهای معیوب را تعویض کنید.

۲.خرابی درایور و منبع تغذیه:

درایور لامپ وظیفه تأمین جریان مناسب برای LEDها را دارد. اگر درایور خراب شود، جریان مناسب به LED نمی‌رسد و لامپ روشن نمی‌شود. اگر هم روشن شود، نور آن ناپایدار خواهد بود.

۳.مشکل در اتصالات و لحیم‌کاری:

لحیم‌کاری نامناسب و اتصالات ضعیف موجب قطع جریان و خاموش‌شدن لامپ می‌شوند. شوک‌های مکانیکی نیز می‌تواند خرابی اتصالات را تسریع کند.

۴.افزایش دما و آسیب‌دیدن قطعات:

گرمای زیاد باعث کاهش عمر LED و آسیب به قطعات داخلی آن می‌شود. تهویه ناکافی یا محیط‌های گرم می‌تواند این مشکل را تشدید کند. نصب هیت‌سینک مناسب و استفاده از لامپ در شرایط دمایی توصیه‌شده از آسیب‌دیدن لامپ ال ای دی جلوگیری می‌کند.

۵.روش‌های عیب‌یابی لامپ ال ای دی در خانه:

عیب‌یابی لامپ‌های LED در خانه نیازمند مهارت، کمی دقت و استفاده از ابزارهای ساده است. با چند گام ساده می‌توانیم مشکلات رایج لامپ‌های ال ای دی را شناسایی و آن‌ها را برطرف کنیم.

۶.تست سلامت LEDها:

برای این کار باید میزان روشنایی و رنگ لامپ را بررسی کنیم تا مشخص شود که LEDها سالم هستند یا خیر. در صورت وجود نقاط تاریک یا روشنایی غیر یکنواخت، ممکن است LEDها آسیب دیده باشند.

۷.بررسی و تعویض خازن یا مقاومت معیوب:

معمولاً به خازن یا مقاومت آسیب‌دیده موجب مشکلات الکتریکی می‌شوند. تعویض قطعه معیوب می‌تواند عملکرد لامپ را به حالت اولیه بازگرداند.

۸.تشخیص خرابی درایور:

درایور نقش تأمین جریان ثابت را برعهده دارد. خرابی این قطعه باعث خاموشی یا چشمک‌زدن لامپ می‌شود. پس موقع تعمیر لامپ ال ای دی، تست ساده ولتاژ خروجی درایور می‌تواند مشکل را مشخص کند.

ابزارهای مورد نیاز تعمیر لامپ LED

داشتن ابزار مناسب هنگام تعمیر لامپ ال ای دی در خانه، کار را آسان ‌تر می‌کند. این ابزارها کمک می‌کنند تا مشکلات الکتریکی و فنی لامپ را با دقت بررسی و رفع کنیم. در این بخش، ابزارهای مورد نیاز تعمیر لامپ LED معرفی می‌شوند.

• مولتی‌متر
• هویه و سیم لحیم
• پیچ‌گوشتی‌
• ذره‌بین یا لوپ
• انبر و پنس

لامپ حبابی حموم

آموزش گام‌به‌گام تعمیر لامپ ال ای دی

تعمیر لامپ LED نیاز به دقت و انجام درست مراحل این کار دارد. با رعایت گام‌های ساده می‌توانیم اکثر مشکلات رایج LED را در خانه برطرف کنیم.

۱.باز کردن بدنه لامپ بدون آسیب:

برای بازکردن بدنه لامپ، ابتدا پیچ‌ها و قطعات قفل شونده را با دقت بررسی می‌کنیم. استفاده از ابزار مناسب باعث جلوگیری از ترک‌خوردن یا شکستگی بدنه می‌شود.

۲.تعویض LED یا ماژول سوخته:

اگر یکی از LEDها یا ماژول‌ها بسوزد، باید آن را با نمونه مشابه جایگزین کرد. به همین دلیل، بررسی پایه‌ها و تست سالم‌بودن قطعه جدید قبل از نصب اهمیت زیادی دارد.

۳.تعمیر یا تعویض درایور:

درایور معیوب می‌تواند باعث چشمک‌زدن یا خاموشی لامپ شود. ابتدا باید ولتاژ خروجی را بررسی کرده و سپس در صورت نیاز آن را تعمیر یا با نمونه جدید جایگزین کنیم. البته توجه به این نکته خالی از لطف نیست که خرید درایو جدید مقرون به صرفه نیست. پس بهتر است اگر این مشکل پیش آمد، لامپ LED را عوض کنیم.

۴.لحیم‌کاری مجدد اتصالات:

اتصالات شل‌شده یا سوخته باید دوباره لحیم شوند تا جریان به درستی عبور کند. لحیم‌کاری تمیز و دقیق، عمر مفید لامپ ال ای دی را بیشتر کرده و مشکل روشن‌نشدن آن را برطرف می‌کند.

سوالات متداول کاربران

چرا لامپ ال ای دی چشمک می‌زند؟

چشمک‌زدن معمولاً به دلیل نوسان برق یا مشکل در درایور لامپ اتفاق می‌افتد. گاهی اتصالات شل‌شده یا قطعات آسیب‌دیده نیز این مشکل را ایجاد می‌کنند.

آیا استفاده از دیمر روی لامپ ال ای دی مشکل‌ساز است؟

بله، اگر لامپ با دیمر سازگار نباشد، روشنایی ناپایدار یا چشمک‌زدن ایجاد می‌شود. بهتر است همیشه از لامپ‌های LED سازگار با دیمر استفاده شود.

علت کم‌نورشدن لامپ ال ای دی چیست؟

کم‌نورشدن معمولاً ناشی از خازن یا درایور ضعیف و یا حرارت بیش از حد است. همچنین، تجمع گردوغبار روی LED نیز می‌تواند شدت نور را کاهش دهد.