به گزارش بازرگانی سلیمانی؛ پیچ و میخ چه تفاوتی با هم دارند؟ این یکی از پرتکرارترین پرسشهایی است که برای هرکسی ممکن است پیش بیاید. در کدام کاربردها باید از پیچ و در کدامیک باید از میخ استفاده کنیم؟ پاسخ به این پرسش آسان نیست ولی نظریه و مقایسه اولیه ساده است. پیچ برای نگهداری نیرو و میخ برای استحکام برشی استفاده میشود. اما این یعنی چه؟ چطور تفاوت نیروها را از هم تشخیص دهیم؟ در ادامه با ما همراه باشید تا در مورد تفاوتهای میخ و پیچ بیشتر بدانید.
پیچ
پیچها اتصالدهندههایی هستند که درایو آنها در بخش کلگی قرار گرفته و رزوه آنها از بخش ساقه بیرون زده است. در اکثر موارد باید برای پیچها از قبل یک سوراخ حفر شود. رزوههای پیچ خود قدرت برش موادی را دارند که متناسب با آنها درجهبندی میشوند. برای مثال پیچ دکینگ را بررسی میکنیم. طراحی این پیچها بهگونهای است که دو تخته چوبی را سفت و محکم در کنار هم نگه میدارند.
میخ
میخها اتصالدهندههایی با کلگی و ساقه صاف هستند و نوکِ تیزی دارند. میخها با چکش به مواد کوبیده میشوند تا آنها را به همدیگر متصل کنند. در مقایسه با پیچها سریعتر نصب میشوند و ارزانقیمتتر هستند. از یک پیچ ساقه صاف برای مثال و مقایسه در این مورد استفاده میکنیم.
برای مقایسه میخ و پیچ باید به چند عامل توجه کنیم. استحکام اتصال یا قابلیت نگهداری و نیز استحکام برشی اتصالدهندهها از مهمترین عوامل هستند. برای بررسی این نیروها میتوان از چند دیاگرام ساده استفاده کرد. فرض کنید که فلشها، نیروهای واردشده بر دو تخته هستند.
استحکام اتصال در این مثال به معنای توانایی نگهداری اتصالدهنده در چوب است. موقع استفاده از پیچ، رزوههای آن به مواد اطرافشان فرو میروند. به همین دلیل جداکردن پیچ از قطعات دشوار است؛ چراکه چرخاندن آنها در چوب و خارجکردن آنها کار سختی است. برای تفهیم بیشتر موضوع، یک سینی و تخته چوبی را مثال میزنیم که از زیر سینی با پیچ به آن متصل شده است. این تخته بدون اینکه پیچها جدا شوند وزن زیادی را تحمل میکند. حال اگر از میخ استفاده شود، میخ نمیتوانست همان وزن را تحمل کند و شل میشد.
استحکام برشی مقدار نیرویی است که یک اتصالدهنده میتواند از کنارهها تحمل کند. میخ در مقایسه با پیچ الاستیسیته بیشتری دارد. یعنی وقتی نیروها به طرفین میخ وارد میشوند، میخ کمی خم میشود تا بتواند فشار را تحمل کند. در نقطه مقابل، پیچ استحکام برشی بسیار کمی دارد. وقتی پیچ خم میشود، اگر بخواهید آن را صاف کنید میشکند.
تفاوت اصلی میخ و پیچ در چیست؟
میخ و پیچ با وجود شباهتهایی که به هم دارند و به صورت استاندارد یا سفارشی تولید میشوند، مسلما با همدیگر یکسان نیستند. در واقع استحکام کششی پیچها بیشتر است ولی میخها مقاومت به حرکت بیشتری دارند. به این موضوع دقت کنید: اگر یک میخ و یک پیچ را تقریبا تا نیمه وارد یک تخته چوبی کنید، متوجه میشوید که پیچ سختتر از میخ از تخته بیرون میآید. در مقابل اگر با چکش روی هر دو بکوبید، احتمال دارد میخ کمی خم شود اما پیچ میشکند.
پیچ بهتر است یا میخ؟ کدام را انتخاب کنیم؟
پاسخ این پرسش بستگی به کاربرد مورد نظر دارد. در کاربردهایی که در آنها نیرو عمود بر قطعه است، پیچ بهتر است اما اگر نیرو به صورت جانبی بر قطعه وارد شود، میخ انتخاب بهتری است.
حالا وقت آن رسیده که به سناریوی زندگی واقعی در دکینگ برگردیم. نیروهایی که باد بهویژه در هنگام طوفان به کف دکینگ وارد میکند، ممکن است فاجعهساز باشد. در نتیجه، وقتی مهاربندهای طوفان را نصب میکنید، باید از میخ برای نصب آنها استفاده کنید؛ چراکه نیروهای وارده پیچها را میشکنند و از بین میبرند اما همین نیروهایی که از زیر دکینگ به سمت بالا میآیند، به زیر تختههایی که روی آنها راه میروید فشار آورده و این فشار مستقیما به بخش کلگی اتصالدهندهها وارد میشود. در این بخش باید استحکام اتصال بیشتر باشد پس باید از پیچ استفاده کنید.
هر اتصالدهندهای مزایا و معایب خاص خود را دارد و باید آگاهانه و با توجه به شرایط کاربرد انتخاب شود. البته این قانون تبصره هم دارد. میخهای با ساقه حلقهای یکی از انواع میخهایی هستند که قدرت نگهداری بیشتری دارند و احتمال شلشدن آنها با استفاده از یک چسب قوی کمتر میشود. با این وجود در بحث نظری پاسخ ساده است. اگر به دنبال مقاومت اتصال و قابلیت نگهداری بیشتر هستید، از پیچ استفاده کنید. برای افزایش استحکام برشی نیز از میخ استفاده کنید.
کلام آخر؛
میخ و پیچ با وجود شباهتهایی که به هم دارند و به صورت استاندارد یا سفارشی تولید میشوند، مسلما با همدیگر یکسان نیستند. در واقع استحکام کششی پیچها بیشتر است ولی میخها مقاومت به حرکت بیشتری دارند. به این موضوع دقت کنید: اگر یک میخ و یک پیچ را تقریبا تا نیمه وارد یک تخته چوبی کنید، متوجه میشوید که پیچ سختتر از میخ از تخته بیرون میآید. در مقابل اگر با چکش روی هر دو بکوبید، احتمال دارد میخ کمی خم شود اما پیچ میشکند.