تعمیر مینی فرز

به گزارش بازرگانی سلیمانی؛ مینی فرز‌ها ابزارهای کارآمد در دنیای مهندسی و ساخت و ساز هستند. با استفاده از انواع تیغه سنگ فرز می‌توانیم سطح سخت فلزات، سنگ‌ها و حتی سطوح زمخت بتنی را بتراشیم و صیقلی کنیم. حتی می‌توانیم متریال‌های سخت فلزی و سنگی را برش بزنیم. اگر چه مینی فرز‌ها ماشین‌های کوچک و کارآمد در کارهای ظریف برش و ساب زنی هستند؛ اما خود آنها تحت تاثیر شرایط سخت محیط کارگاهی فرسوده شده و خراب می‌شوند. تعمیر مینی فرز در چنین شرایطی اجتناب ناپذیر است. اما خرابی این دستگاه‌های کوچک را دست کم نگیرید.

مینی فرز‌ها در اصل ماشین‌های موتوریزه شده هستند و قدرت کاربردی آنها کاملاً تحت تاثیر نیروی محرک الکتریکی است. عمده خرابی مینی فرز نیز مربوط به همین بخش الکترومکانیکی است. خرابی مینی فرز به ظاهر ساده است؛ اما روش عیب یابی اصولی و تعمیر اصولی آن گاها چالش برانگیز است. خصوصاً خرابی‌های سمت موتور الکتریکی که از حساسیت بالایی برخوردار هستند.

مینی فرز المکس ۱۱۵ میلیمتر ۹۰۰ وات مدل ۳۳۳

اصول عیب یابی مینی فرز

مینی فرز‌ها در دسته بندی ابزارهای فرزکاری قرار می‌گیرند. لذا روش‌های عیب یابی تا تعمیر مینی فرز نیز در الگوی مشابه مانند تمامی سنگ فرز‌ها است. از آنجا که بخش الکتریکی و عملکرد موتور الکتریکی مهمترین بخش فنی این دستگاه کوچک است، لذا اسلوب عیب یابی مینی فرز در بررسی نقشه سیم کشی، بررسی شرایط موتور الکتریکی، بازدید اتصالات و چک کردن بخش‌های مکانیکی درگیر با موتور می‌شود.

بدون تردید الکتروموتور مهمترین و برجسته‌ترین بخش فنی در طراحی انواع سنگ فرز است و عموم خرابی‌های دستگاه نیز در سمت موتور الکتریکی اتفاق می‌افتد. معمولاً به علت فشار کار زیاد و یا سنگ زنی فراتر از ظرفیت موتور این بخش خراب می‌شود. با این حساب اصول عیب یابی تا تعمیر مینی فرز‌ها شامل بررسی وضعیت موتور الکتریکی در کنار تجهیزات وابسته به آن است.

روش عیب یابی خرابی موتور الکتریکی مینی فرز

مینی فرز‌ها دارای موتورهای تکفاز کوچکی هستند و همگی این موتورها از بالشتک و یا همان استاتور سیم پیچی شده تشکیل شده‌اند. بالشتک (استاتور) موتور الکتریکی مینی فرزها دو سیم پیچ دارد که بر روی کفشک‌های قطب پیچیده شده‌اند. برای بررسی سالم بودن سیم پیچ‌های استاتور از روش تست H.V استفاده می‌کنند. این تست براساس اتصال حلقه و اتصال بدنه شکل گرفته است. از طرفی لازم است تا مقدار مقاومت و اندوکتانس سیم پیچ‌های استاتور را بررسی کنید. در روش‌های اندازه گیری مقاومت سیم پیچ‌ها می‌توانیم هر نوع خطا، اتصال کوتاه، قطعی سیم پیچ‌ها و… را بررسی کنیم. به این ترتیب از طریق یک اهم زنی ساده به راحتی قادر هستیم تا خرابی و یا سالم بودن سیم پیچ‌های اصلی و راه انداز موتور الکتریکی مینی فرز را بررسی کنیم. البته در صورت خرابی سیم پیچ الکتروموتور، تعمیر آن در شرایط عادی امکان‌پذیر نیست و لازم است تا از تعمیرگاه‌های حرفه‌ای با خدمات سیم پیچی تخصصی انواع موتورهای الکتریکی استفاده کنید.

علت داغ شدن مینی فرز

داغ شدن بدنه مینی فرز در حین کار‌های برش زنی و یا ساب‌کاری متداول است. این داغ شدن به دلیل گیرپاش سنگین الکتروموتور و یا بخش‌های مکانیکی مینی فرز است. در صورت داغ شدن بدنه لازم است تا بخش‌هایی از دستگاه مانند برس‌های کربنی، بلبرینگ‌ها، آرمیچر، بالشتک موتور و چرخ دنده‌ها را بررسی کنید. در بسیاری از موارد خرابی و یا شکستگی و حتی شل شدن محور فن، دلیل داغ شدن آرمیچر و بخش‌های مکانیکی است.

در کل علت داغ شدن مینی فرز را در موارد زیر دسته بندی می‌کنیم:

• خرابی فن خنک کننده موتور الکتریکی
• جرم گرفتگی بخش‌های متحرک فنی که باعث فشار زیاد بر روی موتور می‌شوند.
• مسدود شدن دریچه‌های عبور هوا که مانع از خنک شدن موتور خواهند شد.
• کار در محیط گرم
• کار در شرایط سخت فراتر از ظرفیت مینی فرز

در هر صورت داغ شدن بدنه مینی فرز را جدی بگیرید. زیرا داغ شدن بیش از حد باعث آب کردن عایق روی سیم‌های آرمیچر می‌شود که در نتیجه به خرابی موتور الکتریکی دستگاه ختم خواهد شد.

جرقه زدن موتور الکتریکی سنگ فرز

در حین کار با مینی فرز گاها با جرقه‌هایی از داخل موتور دستگاه مواجه هستید که به شکل بارقه هایی روشن از محل هواکش بدنه دیده می‌شوند. وجود این جرقه‌های هر از گاهی دلیل خرابی موتور نیست؛ اما خبر از آغاز فرسایش موتور و خرابی در آینده نزدیک می‌دهد. لذا هر چه سریعتر برای تعمیر مینی فرز و برطرف شدن کامل این جرقه‌ها اقدام کنید.

قدرت محوری موتور الکتریکی به علت حرکت موتور در میدان مغناطیسی استاتور ایجاد می‌شود. هر نوع عدم تعادل آرمیچر در داخل استاتور باعث سابیده شدن در سطح فلزی بر روی هم شده که به تولید جرقه می‌انجامد. در صورت نقص سیم پیچ‌ها مقدار قابل توجه جرقه در برس‌ها ایجاد می‌شود. این جرقه‌ها در محل کموتاتور که محل اتصال برس‌ها است، دیده خواهد شد. معمولاً این جرقه‌ها به دلیل فرسودگی کموتاتور، کثیفی و یا زیاد شدن ضایعات در محل کموتاتور موتور و… ایجاد می‌شود. در عین حال گاهاً خرابی فنر نگهدارنده برس باعث تولید جرقه خواهد شد. لذا لازم است تا شرایط فنرهای نگهدارنده برس در مینی فرز را بررسی کنید.

مینی فرز المکس ۱۱۵ میلیمتر ۹۰۰ وات مدل ۳۳۳

خرابی یا تمام شدن زغال مینی فرز

برای انتقال برق بین قطعات چرخشی و ثابت موتور الکتریکی تکفاز مینی فرزها از زغال استفاده می‌شود. این زغال‌ها فرم مکعبی شکل به همراه سیمی فنردار هستند و به نوعی اتصال الکتریکی متحرک موتور را فراهم می‌کنند. سطح زغال با سطح رتور در ارتباط است و بر اثر اصطکاک دائمی فرسوده می‌شود. در چنین شرایطی زغال نازک شده، اصطلاحاً تمام می‌شود. لذا شرایط جابجایی جریان به بخش‌های متحرک موتور امکان‌پذیر نیست. زغال‌های نازک شده با قطر کمتر از ۰.۳ سانتی متر را حتماً باید تعویض کنید. در غیر این صورت موتور آسیب جدی می‌بیند.

خرابی آرمیچر و تعویض آن

تعویض آرمیچر خراب شده از جمله مهمترین مراحل تعمیر مینی فرز است. در پاره‌ای از موارد کافی است تا آرمیچر مستهلک شده را جدا کرده و بخش‌های بدنه فلزی آنها را تمیز کنید. در بسیاری از موارد به علت کثیفی زیاد آرمیچر قدرت کاربردی خود را از دست می‌دهد. در این صورت با یک دور تمیز کردن دستگاه شرایط کار عادی خود را باز می‌آفریند. اما آرمیچر‌های سوخته را باید عوض کنید. همچنین در صورت خرابی، شکستگی و یا جدا شدگی میله کموتاتور نیز باید کل آرمیچر را تعویض کنید. مراحل جداسازی آرمیچر حساسیت بالایی دارد و در صورت کم آگاهی، روش اصولی و یا کم‌توجهی احتمال آسیب به سیم پیچ‌های موتور زیاد است. برای جداسازی آرمیچر با هدف تمیز کردن و یا تعویض آن از مهارت افراد کاربلد استفاده کنید.

خرابی چرخ دنده مینی فرز

هر دستگاه مینی فرز یک بخش کوچک گیربکسی شکل دارد که قدرت موتور را برای چرخش سرعت بالای صفحه سنگ‌ها تبدیل می‌کند. در طراحی این بخش از دو چرخ دنده استفاده می‌شود که هر نوع خرابی دنده‌ها، شکستگی دنده‌ها و یا ساییده شدن آنها باعث عملکرد ناقص سنگ فرز خواهد شد و به شکل تولید صدای ناهنجار شنیده می‌شود.

برای بازدید چرخ دنده‌ها و حتی تعویض آنها باید محفظه گیربکس را از داخل پوسته بیرون بکشید. دقت کنید که هر نوع عدم تعادل در نصب مجدد چرخ دنده‌ها باعث سایش زیاد آنها به یکدیگر شده و به استهلاک سریع موتور مینی فرز می‌انجامد. اگر چه بررسی خرابی چرخ دنده‌های مینی فرز ساده است؛ اما تعمیر و تعویض آنها دشوار است و نیاز به مهارت کافی و بهره‌مندی از ابزار تخصصی دارد.