به گزارش بازرگانی سلیمانی؛ صفحه سنگها یکی از مهمترین و البته پر مصرفترین قطعات در بسیاری از پروژههای خانگی، صنعتی و کارگاهی هستند. دستگاههایی مانند مینی فرز، سنگ فرز بزرگ، دستگاه سرامیک بر، پروفیلبر، آسفالت بر و… از مدلهای مختلف این صفحات برای برشکاری و ساب زنی استفاده میکنند. این صفحهها بسته به اندازه، ضخامت، مواد سازنده، ریزدانهها و شکل ظاهریشان کاربردها و انواع گوناگونی دارند.
اما تفاوت سنگ ساب و برش در کجاست؟ ضخامت هر کدام چقدر باید باشد و چگونه انتخاب میشود؟ مواد سازنده و شکل این دو ابزار مصرفی چه فرقی باهم دارند؟ فرق صفحه ساب با برش چگونه در کار دیده میشود؟ اگر فرد دست به آچاری هستید و یا شغل شما باعث میشود تا همواره در خانه، محل کار، پروژههای مختلف و… به انجام این برشکاری و ساب زنی بپردازید، این مقاله از بازرگانی سلیمانی که نگاهی به تفاوت صفحه سنگ ساب و برش است را از دست ندهید.
صفحه سنگ برش چیست؟
به طور کلی، صفحه برش یک قطعه دایره شکل و نازک است که در سایزها و قطرهای متفاوت و برای بریدن و جدا کردن انواع فلزات، سنگ، سرامیک، بتن، شیشه و… کاربرد دارد. این صفحات معمولا به صورت دیسکی (شبیه به یک CD) ساخته میشوند و بسته به کاربرد از جنس و مواد فیبری، فلزی، دندانهدار و یا با الماسه و سگمنت تولید میشوند. از انواع صفحه سنگ برش میتوان به صفحه استیل بر، آهن بر، سنگ بر، پروفیل بر و غیره اشاره کرد که در قطرهای محبوب و پر فروش ۱۱۵ میلی متر و ۲۳۰ میلی متر و یا حتی بزرگتر یعنی ۳۵۰ میلی متر ساخته میشوند. با مراجعه به مقاله انواع صفحه سنگ فرز میتوانید به طور تکمیلی درباره انواع این صفحات مطالعه کنید.
صفحه سنگ ساب چیست؟
صفحه ساب زنی برخلاف نوع برشکاری، تنها برای ساییدن و پرداخت سطوح کاربرد دارد. این صفحات نیز از متریالهای مختلفی ساخته میشوند، اما پر مصرفترین آنها نوع فیبری است و میتوان گفت که در ساخت صفحه ساب جنسهایی مثل فلز و الماسه به عنوان عنصر اصلی تشکیل دهنده آن جایگاهی ندارد. در واقع جنس صفحه ساب چه از نوع دیسکی و چه از نوع آج دار، باید از مواد خورنده و سایش شونده ساخته شده باشد تا در ساب زنی انواع سطوح فلزی، چوبی، سنگی و… مشکلی ایجاد نشده و مواد آن به مرور مصرف گردد. از صفحه ساب برای پرداخت، پلیسه گیری، مش و صاف کردن گوشهها و لبه اجسام، پخ زنی و… استفاده میشود و سایزهای کاربردی قطر آنها نیز مشابه با صفحه برش ساخته میشود.
تفاوت صفحه سنگ ساب و برش
بعد از اینکه با ماهیت سنگ برش و ساب آشنا شدیم بهتر است نگاهی به فرق این دو کالای مصرفی بیندازیم. اگر جنس و قطر این صفحات در اکثر اوقات شبیه به هم هستند، پس تفاوت صفحه سنگ برش و ساب در چیست؟ و چطور باید آنها را از هم تشخیص داد و طبق نیاز و کاربری انتخاب کرد؟ در این بخش بر اساس فاکتورهای مختلفی این تفاوتها را بررسی میکنیم.
ضخامت
سنگ برش و ساب معمولا از لحاظ قطر با هم تفاوتی ندارند، ولی از لحاظ ضخامت بسیار متفاوت هستند. ضخامت صفحات سنگ برش معمولا از حدود ۱ میلیمتر تا ۳ میلیمتر بوده تا به راحتی از ماده عبور کند و آن را ببرد. البته لازم به ذکر است که با توجه به نوع متریال ضخامت صفحه برش متفاوت است. برای مثال صفحات استیل بر ضخامتی بین ۱ میلی متر تا ۲ میلی متر دارند تا نفوذ بیشتری داشته باشند، ولی صفحات آهن بر ضخامتی در حدود ۳ میلی متر دارند.
ضخامت صفحات سنگ ساب نیز بیشتر از ۳ میلیمتر است. البته مواردی خاص مانند صفحه ساب گرانیت ضخامتی در حدود ۳ میلی متر دارند، ولی در اکثر اوقات صفحات ساب زنی با ضخامت ۶ میلیمتر ارائه شده که برای انواع فلزات و سنگ این ضخامت جوابگو خواهد بود. صفحات ساب ضخیمتر تولید میشوند، چرا که هم نیازی به نفوذ در داخل قطعه ندارند و هم اینکه مواد فیبری اضافه روی آن از عمر مفید بیشتری حین کار برخوردار باشند.
شکل ظاهری
تفاوت صفحه سنگ ساب و برش از نظر شکل ظاهری بیشتر در شکل لبه و مرکز آنها است. صفحه برش در قسمت لبه کاملا مستقیم و نازک بوده و یا به اصطلاح تخت طراحی میشود تا نفوذ بهتری در متریالهای مختلف داشته باشد. ضمن اینکه در بعضی از انواع آن ممکن است لبه صفحه برش دندانه دار یا سگمنت دار باشد. از طرفی در صفحه ساب معمولا مرکز و لبهها انحنا دارند و علاوه بر شکل تخت، به صورت خمیده یا کاسهای نیز ارائه میشوند.
کاربرد
بدیهی است که یک صفحه برشکاری تنها جهت کاتینگ و برش مستقیم اجسام کاربرد دارد و صفحه ساب کار پرداخت و لایه برداری و صاف کردن جسم و قطعه را انجام میدهد. به عنوان مثال، قبل از فرآیند جوشکاری، ابتدا قطعه را در محل مورد نظر و مشخص با یک صفحه برش میبرید؛ سپس برای آمادهسازی و صاف کردن لبه (قبل و بعد از جوشکاری)، از صفحه ساب استفاده میکنید.
ضمن اینکه بهتر است بدانید، زاویه دست کاربر و صفحه روی قطعه حین کار برش و ساب متفاوت است. برای برشکاری باید لبه صفحه روی سطح کاملا عمود و زاویه ۹۰ درجه داشته باشد. اما برای ساب زنی، زاویه بین صفحه و سطح قطعه باید بین ۱۵ تا ۳۰ درجه باشد.
دقت کنید که هرگز کار این دو تیپ صفحه را باهم ترکیب نکنید و از صفحه برش برای ساب و یا برعکس، از صفحه ساب برای برشکاری استفاده نکنید!
مواد تشکیل دهنده و دانههای سازنده
صفحه سنگ برش و ساب اگرچه در بیشتر اوقات جنس فیبری و به ظاهر مشابه هم دارند، اما از مواد صنعتی مختلفی تشکیل میشوند. صفحه سنگ برش معمولا ترکیب چسب و رزین و دانههای یکپارچه مخصوص دارد که این دانههای سایشی متمرکزتر از نوع ساب بوده و سختی بیشتری دارند. بسته به کاربرد، یک صفحه برشکاری میتواند از جنس سرامیک اکسید آلومین، اکسید آلومینیوم و زیرکونیوم، اکسید آلومینیوم، سیلیکون یون کاربید ساخته شود. البته بعضی از صفحات سنگ برش فیبری نبوده و از جنس فلز فولاد آلیاژی ساخته میشوند که به تیغ برش معروف اند.
درباره صفحه سنگ ساب فیبری نیز باید گفت که جنس آنها معمولا از ترکیبات سیلیس، آلومینا و الماس ساخته میشود تا علاوه بر براده برداری راحت از روی سطح قطعه، ساختار نرمتر و خورندهای داشته باشد.
سرعت چرخش
یکی از تفاوتهای صفحه سنگ ساب و برش ، سرعت چرخش آنهاست که البته این سرعت چرخش بیشتر بر اساس استاندارد سایز قطر صفحه تغییر میکند. حداکثر سرعت چرخش صفحه برش و ساب در قطر ۱۱۵ میلی متر ۱۳۳۰۰ دور در دقیقه و در قطر ۱۸۰ میلی متر نیز حدود ۶۵۰۰ دور تا ۸۵۰۰ دور بر دقیقه است. البته با توجه به برند، کیفیت و نوع کاربری صفحه طبق جنس قطعه کار، ممکن است این ماکزیمم سرعت چرخش تغییر کند.
صفحه برش و ساب الماسه
در بعضی از صفحات برش و ساب مثل تیغ گرانیت بر، سرامیک بر و یا صفحه ساب گرانیت، فناوری طراحی و ساخت با بدنه فلزی و سگمنت و الماسه به کار میرود. برای مثال در صفحه برش گرانیت و سرامیک که بدنه دیسکی فلزی از فولاد دارند، بر روی لبه دیسک، نوار یکپارچه الماسه و یا چند سگمنت الماسه با شیار جداگانه به کار میرود که حداکثر پهنای این سگمنتها و الماسهها ۱۰ میلیمتر است.
در صفحات سنگ ساب الماسه نیز، این الماسهها به صورت سگمنت و دندانههای جداگانه و برجسته با ارتفاع بین ۵ تا ۷.۵ میلیمتر و تا عرض حداکثر ۲۰ میلیمتر هستند و روی قسمت کارگیر و کاسهای صفحه قرار داده شدهاند.