به گزارش بازرگانی سلیمانی؛ یکی از ابزارآلات پرکاربرد که احتمالا شما نیز تا به الان نام آن را شنیدهاید مته است. این محصول یکی از ابزارهایی است که با استفاده از نیروی چرخشی کار میکند و بسیاری از نیازها را در صنایع مختلف برطرف میسازد و در انواع مدلها و اندازههای مختلف ساخته میشود که هر کدام از مدلهای متفاوت آن دارای کاربردهای متفاوت هستند.
مته چیست ؟
این محصول یکی از مهمترین و معروف ترین ابزارهایی است که برای سوراخ کردن اشیا مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کل این ابزار یک قطعه ی صنعتی است که به تنهایی نمیتواند کاری را انجام دهد و حتما باید بر روی دریل سوار شود تا بتواند اشیاء مختلف و سطوح مختلف را سوراخ کند. آن ها دارای انواع مختلفی هستند که در موقعیتهای مختلف از آن استفاده میشود.
انواع مته
همه دستگاه هایی که این ابزار با آن ها بسته می شوند مجهز به سیستم چپگرد و راستگرد و دیمردار هستند، که کاربر می تواند به راحتی سرعت آن را کم و یا زیاد نماید. اما در بعضی از کارگاه ها که به صورت تخصصی کار می کنند باید نسبت به جنس و سختی قطعه سرعت گردش را مشخص نمایند، برای مثال برای قطعه ای مانند آهن، شیار مته باید زیاد باشد و با دور کم باید با آن کار کرد.اما برای جنس های نرم تر مانند آلومینیوم با پیچش کم و دور بالا کار می کند. همچنین زاویه لبه مته ، بنا به نوع این ابزار دارای زوایای مختلف می باشد و آن را از نوع الیاژ کاربردی متمایز می سازد . انواع مته که جهت سوراخکاری در فولاد، استیل، اهن و… استفاده می شوند ،جهت تسریع در سوراخکاری دارای زاویه های خاص، متناسب با الیاژ ساخت مته می باشد که بسیار بر عمر این ابزار تاثیر گذاراست.
هر کدام از انواع سر مته ها کاربرد های متفاوتی دارد برای مثال کاربرد انواع مته چوب با نوع فلز متفاوت است. یک روش تشخیص مته آهن از دیوار توجه به شکل ظاهری آن ها است. مته دیوار دارای سری الماسه است. شما باید به نوک آن توجه کنید تا متوجه سر الماسه شوید. در واقع یکی از مهم ترین تفاوت مته دیوار و آهن برای روش تشخیص مته آهن معمولا سایز آن ها از یک میلیمتر تا سی میلیمتر متغیر است. همچنین طول آن ها ممکن است متفاوت باشد.
اجزا مته
این ابزار دارای قسمتهای مختلفی است که هر کدام از این قسمتها دارای کارایی خاص می باشند
– بدنه : قسمتی که بر روی آن شیارهایی قرارگرفته است، بدنه مته گفته میشود. این قسمت وظیفهی ایجاد سوراخ را دارد و عمق سوراخی که ایجاد میکند، به اندازهی طول بدنه مته و زاویه سر مته آهن متفاوت است.
-دنباله : به قسمت انتهایی این ابزار دنباله می گویند. میزان کوتاهی و یا بلندی دنباله باعث ایجاد مدلهای متفاوتی از آن میشود.
-شیار مته: به زاویه مته که روی بدنه آن قرار دارد و باعث خارج شدن برادهها از درون سوراخ ایجاد شده میشود، شیار مته میگویند.
– جان مته: به فاصله بین دو شیار مته، جان مته گفته میشود. جان مته متناسب با کاربرد مته ، دارای اندازههای مختلفی است.
– لبه اصلی : به دو لبهای که بر روی نوک آن قرار دارد، لبه اصلی مته گفته میشود.
انواع مته از نظر کاربرد
انواع مته دارای مدلهای متفاوتی هستند که هر کدام از این مدلها، در قسمتهای مختلف با یکدیگر متفاوت هستند. به طور مثال تفاوت در اندازه جان مته ، باعث ایجاد کاربردهای متفاوتی در این ابزار میشود. هر کدام از مدلهای خاص ، مناسب انجام کاری متفاوت است. همچنین آن ها در اندازههای متفاوتی ساخته میشوند که هر کدام از این اندازهها دارای استقامت متفاوتی است. معمولا نوع و استقامت، متناسب با سطحی که قرار است سوراخ شود، انتخاب میشود.
انواع مته با کاربردهایی خاص به شرح ذیل می باشد :
مته آهن و فلزات
مته آهن و فلزات از نوع مارپیچ و با نوک تیز زاویه دار جهت سهولت در سوراخ کاری، متنوع و ساخته شده از متریال گوناگون است.
مته های فلزات دارای ته گرد و ته کونیک هستند. منظور از ته مته، آن قسمت از مته است که به دریل یا دستگاه مورد نظر وصل می شود. معمولا تا قطر ۱۳ میلی متر ته مته ها گرد بوده تا در سه نظام ۱۳ میلی متر جا شود. در برخی سایزها تا حدود مته با قطر ۲۰ میلی متر نیز انتهای مته باریکتر از خود مته می باشد؛ یعنی قطر محل اتصال مته های بزرگتر از ۱۳ میلی متر همه به اندازه ۱۳ میلی متر بوده تا در سه نظام ۱۳ که عمومیت و مصرف بیشتری دارد جا شود.
نوع دیگر از ته مته فلزات ته کونیک می باشد که عموما از سایز ۱۳ میلی متر به بالا دارای نقطه اتصال با دستگاه بصورت کونیک است. استفاده از این نوع مته معمولا در دریل های ستونی، دستگاه های تراش و … است.
مته الماسه مخصوص دیوار و بتن
مته الماسه دیوار
این نوع مته نیز از نوع مارپیچ است. نوک مته الماسه دارای یک سری الماس هشت شکل که به مته دو الماس معروفند و یا دارای دو الماس هشت شکل عمود بر هم که به مته های چهار الماس معروفند، می باشند. مته های الماسه دارای سایزهای متفاوتی از نظر قطر و طول یا عمق می باشند.
مته خزینه
برای ایجاد سوراخ در محل بسته شدن پیچ مصرف دارد تا قسمت ته پیچ که پس از بسته شدن بصورت برجسته و بیرون از سطح کار باقی می ماند، با سطح مورد نظر همسطح شود عموما در ساخت صنایع چوبی از آن استفاده می شود.
مته گازور
برای ایجاد سوراخ در محل نصب جک درب های کابینت و صنایع چوبی از این مته استفاده می شود.
مته چوب
این مته دارای یک نوک تیز پیشرو به جهت سهولت در سوراخکاری و جلوگیری از لغزش و همچنین نوک تیز گرداگرد سر مته به جهت ایجاد سوراخ با ظرافت است، می باشد.
مته برگی
کاربرد این مته نیز در صنایع چوبی بوده و بیشتر برای سایزهای بزرگتر مصرف می شود. استفاده و کارکرد آن تا حدودی شبیه به مته گازور می باشد.
مته پله ای
از این نوع مته برای ایجاد سوراخ در فلزات، چوب، پلاستیک و … و تقریبا برای تمام سطوح استفاده می شود زیرا این مته بصورت پلکانی از سایزهای مختلف طراحی شده است و دیگر احتیاجی به تعویض مکرر مته با سایزهای مختلف ندارد. همچنین این مته در سوراخ کاری سایز بزرگ بسیار کاربرد دارد زیرا ترتیب پله ای این مته از سایز کوچک تا بزرگ سبب شده تا سوراخ کاری سایز بزرگ از سایز کوچک شروع شده تا به سایز مورد نظر برسد.
مته مرغک
از این مته در ماشین های تراش استفاده می شود.
این مته دارای دوسر است که هردو به شکل مته هستند و مورد استفاده قرار می گیرند. کاربرد این مته در مواقعی که ایجاد سوراخ بزرگ مد نظر است می باشد؛ به طوری که یک سوراخ ریز مخروطی شکل ایجاد میکند تا از لغزش مته بزرگ جلوگیری شود.
مته آکریلیک
این مته دارای نوک تیز هشت شکل منتهی با زاویه تندتر یعنی ۶۰ درجه است؛ همین امر این مته را مناسب برای برش آکرلیک همانند پلکسی گلس و پلی کربنات گردانیده است.